5.SINIF 2.ÜNİTE CANLILARI TANIYALIM
KAZANIMLAR:
F.5.2.1.1. Mikroskop yardımı ile mikroskobik canlıların varlığını gözlemler.
a. Mikroskobun parçalarına değinilmez.
b. Mikroskobik canlıları gözlemlerken güvenlik ve hijyenle ilgili gerekli tedbirler alınır.
F.5.2.1.2. Canlılara örnekler vererek benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandırır.
a. Canlılar; bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak sınıflandırılır.
b. Canlıların sınıflandırılmasında sistematik terimlerin (alem, cins, tür vb.) kullanımından kaçınılır.
c. Mikroskobik canlılar (bakteriler, amip, öglena ve paramesyum) ve şapkalı mantarlara örnekler verilir, ancak yapısal ayrıntısına girilmez.
ç. Zehirli mantarların yenilmemesi konusunda uyarı yapılır.
CANLILARI TANIYALIM
Doğadaki canlıların incelenmesini, tanınmasını, ayırt edilmesini kolaylaştırmak için bilim insanları canlıları benzer özelliklerini dikkate alarak sınıflandırmışlardır. Benzer ve farklı özelliklerine göre canlıları gruplandırmaya sınıflandırma denir
Sınıflandırma yapılırken :
- Canlıların vücut yapısına,
- Hareketlerine,
- Akrabalık derecelerine,
- Beslenme şekillerine,
- Üreme şekillerine dikkat edilir.
Canlılar 4 Sınıfa ayrılırlar
- Mikroskobik canlılar
- Mantarlar
- Bitkiler
- Hayvanlar
MİKROSKOBİK CANLILAR
Gözle görülemeyecek kadar küçük olup ancak mikroskop yardımıyla görülebilen canlılara mikroskobik canlılar denir. Mikroskobik canlılar;
- Canlı vücutlarında
- Besinlerin üzerinde
- Su, toprak , hava gibi ortamlarda kısaca her ortamda yaşayabilirler.
Bilmemiz Gereken Mikroskobik Canlılar
Bakteriler
En basit yapılı mikroskobik canlılardır.
Her yerde yaşayabilir ve her yerde barınabilir , bulunabilirler.
Besin olan ortamda , uygun sıcaklık ve nem ortamında çok çabuk çoğalırlar Yararlı ve zararlı çeşitleri vardır.
Yararlı Bakteriler
- Sütten yoğurt, peynir oluşmasını
- Meyvelerin sirkeye dönüşmesini
- Kalın bağırsakta yaşayan bakteriler B ve K vitaminlerini üretirler
Zararlı Bakteriler
- Dişlerin çürümesine sebep olur
- Çeşitli hastalıklara sebep olur
- Yiyeceklerin bozulmasına sebep olur