Sürtünme kuvveti, birbirine temas eden yüzey ile arasında oluşan ve bir cismi hareket ettirmeye çalışan kuvvetin uygulanması sırasında ortaya çıkar.
Birbiriyle temas eden yüzeyler arasında hareketi zorlaştıran, engelleyen veya durduran bir etkiye sahip kuvvet açığa çıkar. Buna sürtünme kuvveti denir.
Hareket eden cisimlerde ise cismin temas ettiği yüzey arasında oluşan sürtünme kuvvetinin yönü hareket yönüne zıt yöndedir.
Sürtünme kuvveti cismin hareketini engellemeye çalışır. Bu nedenle sürtünme kuvvetini azaltmak cisimlerin daha kolay hareket etmesini sağlar.
Sürtünme kuvveti cismin hareketini engellemeye çalışır. Bu nedenle sürtünme kuvvetini azaltmak cisimlerin daha kolay hareket etmesini sağlar. Örneğin: buz pateni yapan sporcular, özel olarak tasarlanmış pürüzsüz bıçaklarla buz üzerinde kayar ve bu tasarım sürtünmeyi en aza indirerek hızlanmayı sağlar.
- Duran cisme uygulanan kuvvetin büyüklüğü sürtünme kuvvetine eşit olduğu durumlarda cisim hareket etmez.
- Duran cisme uygulanan kuvvetin büyüklüğü sürtünme kuvvetinden büyük olduğu durumda cisim hareket ettirilebilir. Bu durumda sürtünme kuvveti cismin hareketini zorlaştırır.
- Daha önceden harekete başlatılmış bir cisim üzerinde kuvvet uygulanmadığında cisim ile yer arasındaki sürtünme kuvveti cismi önce yavaşlatır sonra ise cismi durdurur.
- Daha önceden harekete başlatılmış bir cisme yavaşlatmak için hareket yönüne zıt yönde kuvvet uygulandığında sürtünme kuvveti uygulanan kuvvet ile aynı yöndedir. Sürtünme kuvveti ve uygulanan kuvvet cismi yavaşlatır.
Sürtünme kuvvetinin büyüklüğü sürtünen yüzeylerin yapıldığı malzemenin cinsine ve yüzeylerin pürüzlü olup olmamasına bağlıdır.
Çok pürüzlü yüzeylerde, az pürüzlü yüzeylere göre cisimlere daha çok sürtünme kuvveti uygulanır.
Yüzeylerin üzerine sıvı döküldüğünde ya da üzerindeki suyun donması durumunda yüzeylerin pürüzlülüğü azalır. Bu durum yüzeyin sürtünme kuvvetini de azaltır.
Tahta zeminlerin cilalanma işlemi tahtadaki boşlukların cila ile dolması sağlanarak yüzeyin pürüzlülüğü azalır ve yüzeyde gerçekleşen sürtünme kuvveti azalır.
Yüzeyin cinsi, sürtünme kuvvetinin büyüklüğüne etki eder. Bir uzaktan kumandalı arabayı mermer yüzey üzerinde sürebilmek , çim yüzey üzerinde hareket ettirmeye göre daha kolaydır. Çünkü, çim yüzeyde, mermer yüzeye göre arabaya daha fazla sürtünme kuvveti uygulanmaktadır.
Aynı cismi, mermer, buz, çim gibi farklı zeminlerde hareket ettirmek için uygulanması gereken kuvvet farklıdır. Bunun nedeni, cisme uygulanan sürtünme kuvvetinin farklı olmasıdır.
En kaygan zemindeki sürtünme kuvveti en az olacağı için cismi hareket ettirmek için uygulanması gereken kuvvet en küçük kuvvet olacaktır.
Buzlu zemin, mermer zeminden; mermer zeminde çim zeminden daha kaygandır. Bu nedenle, yüzeylerde oluşan sürtünme kuvvetleri arasındaki ilişki
