KAZANIMLAR
F.5.1.3.1. Ay’ın dönme ve dolanma hareketlerini açıklar.
a. Ay’ın dönme hareketi yaptığı belirtilir.
b. Ay’ın dolanma hareketi yaptığı belirtilir.
c. Zaman dilimi olarak ay kavramına değinilir.
F.5.1.3.2. Ay’ın evreleri ile Ay’ın Dünya etrafındaki dolanma hareketi arasındaki ilişkiyi açıklar.
a. Ay’ın ana ve ara evreleri arasındaki farkı / farkları belirtilir.
b. Evrelerin oluş sırasına bağlı olarak isimleri belirtilir.
c. Ay’ın iki ana evresi arasında geçen sürenin bir hafta olduğu belirtilir.
•Astronomide yörüngedeki harekete dolanma, eksen etrafındaki harekete ise dönme denir.
•Ay’ın üç türlü hareketi vardır:
1. Ay’ın kendi ekseni etrafındaki hareketi
Ay kendi ekseni etrafında 27.3 günde dönme hareketi yapar.
2. Ay’ın Dünya’nın etrafındaki hareketi
Ay Dünya’nın etrafında 27,3 günde dolanma hareketi yapar.
3. Ay’ın Dünya ile birlikte Güneş’in etrafındaki hareketi
Ay Dünya ile birlikte Güneş etrafında 365 gün 6 saatte dolanma hareketi yapar.
•Ay’ın kendi etrafında dönme süresi ile Dünya etrafında dolanma süresi eşit olduğu için Dünya’dan bakıldığında Ay’ın hep aynı yüzü Dünya dan gözlemlenir. Ay’ın görülmeyen diğer yüzüne karanlıkyüzü denir.
AY’IN EVRELERİ
- Ay Dünya etrafında dolanma hareketi yaparken Ay’ın Günes ve Dünya’ya göre konumu sürekli değişir. Ay’ın Güneş’ten ışık alan kısmının sürekli değişmesine neden olur. Bunun sonucunda Ay farklı görülür. Ay’ın farklı görünmesine Ay’ın evreleri denir.
- Ay’ın evreleri yaklaşık 29 günde tamamlanır. Bu süre Ay takviminde bir ay olarak kabul edilir.
- Yeni ay, ilk dördün, Dolunay ve Son dördün Ay’ın ana evreleridir. Ana evreler arasında gerçekleşen Hilal ve Şişkin ay Ay’ın ara evreleridir.
- Ana evreler ayda bir kez gözlemlenirken, ara evreler ayda iki kez gözlemlenir.
- Ay’ın iki ana evresi arasında geçen süre yaklaşık 1 haftadır.
Görseldeki ? işaretlerine tıklayarak Ay’ın evreleri ile ilgili açıklamalara ulaşabilirsiniz
